वेदाबेस​

श्लोक 6 . 26

यतो यतो निश्चलति मनश्चञ्चलमस्थिरम् ।
ततस्ततो नियम्यैतदात्मन्येव वशं नयेत् ॥ २६ ॥
yato yato niścalati
manaś cañcalam asthiram
tatas tato niyamyaitad
ātmany eva vaśaṁ nayet

शब्दार्थ

यत:यत:- जेथे जेथे; निश्चलति-विचलित होते; मन:- मन; चञ्जलम्-चंचल; अस्थिरम्- अस्थिर; तत:तत:- तेथून तेथून; नियम्य- नियमित करून; एतत्-हे; आत्मनि- आत्म्याच्या ठिकाणी; एव-निश्‍चितच; वशम्-वश; नयेत्-ताब्यात आणावे.

भाषांतर

आपल्या चंचल आणि अस्थिर स्वभावामुळे मन जेथे जेथे भरकटते तेथून मनुष्याने ते खेचून घ्यावे आणि आत्म्याच्या नियंत्रणात आणावे.

तात्पर्य

मनाचा स्वभाव चंचल आणि अस्थिर आहे. परंतु आत्मसाक्षात्कारी योगी व्यक्तीने मनाद्वारे वश न होता, मनाला वश केले पाहिजे. जो मनाला आणि इंद्रियांनाही संयमित करतो, त्याला गोस्वामी किंवा स्वामी असे म्हणतात आणि मनाचे ज्याच्यावर नियंत्रण आहे त्याला गोदास किंवा इंद्रियांचा दास असे म्हणतात. गोस्वामी व्यक्तीला इंद्रियसुखाची पातळी माहीत असते. दिव्य इंद्रियसुखामध्ये, इंद्रिय ही इंद्रियांचे स्वामी, हृषीकेश, श्रीकृष्ण यांच्या सेवेमध्ये युक्त असतात. विशुद्ध इंद्रियांद्वारे केलेल्या श्रीकृष्णांच्या सेवेलाच कृष्णभावना असे म्हणतात. इंद्रियांना पूर्णपणे नियंत्रित करण्याचा हाच मार्ग आहे. अधिक काय सांगावे, योगाभ्यासाची हीच परमसिद्धी आहे.

BACE: Aiming to Teach Vedic Culture All Over the Globe.

©2020 BACE- Bhaktivedanta Academy of Culture and Education

www.vedabace.com is explanation of Vedic knowledge with detail information which can be useful in daily spiritual practice and studies and research.

for further details please contact- info@vedabace.com